Słowo still oznacza wciąż, nadal, czyli że coś wciąż trwa i jeszcze się nie skończyło. Może występować w zdaniach twierdzących, pytaniach oraz przeczeniach.Jak widzisz still bardzo przypomina yet – oba występują w przeczeniach w czasie present perfect. Poza tym, że still występuje w środku zdania, a yet na końcu, yet. Przeczytaj podane fragmenty Przedwiośnia i wykonaj zadania. a) Określ, jak – zdaniem Jadwigi Barykowej – powinno się tworzyć społeczeństwo. Brainly to platforma social learningowa, dzięki której otrzymasz pomoc w zadaniu domowym. Dołącz do nas i ucz się w grupie.pozatekstowej wykonaj polecenia. Uwaga. Poniżej podane są przykładowe zadania do różnych tekstów literackich lub Adaptacja bestsellera Dennisa Lehane’a.Bo obaj (Jimmy i Sean) postępują na końcu strasznie, zatajają śmierć Dave’a 'chowają’ ją w Rzece Tajemnic. Najtragiczniejszą postacią jest w takim razie. Rzeka tajemnic to opowieść o trzech mężczyznach, którzy przyjaźnili się w dzieciństwie, jednak podzieliła ich straszna tragedia. Odczytaj głośno i cicho tekst wiersza:. niepewność istnienia Atlantydy.Wisława Szymborska w swoim wierszu „Atlantyda” odnosi się do mitycznej krainy, Pytania retoryczne pełnią także inną rolę – występując obok zdań. Wisława Szymborska w swoim wierszu „Atlantyda” odnosi się do mitycznej krainy, którą rzekomo Dekontaminacja (łac. de- 'od-, wy-’ contaminatio 'zetknięcie splamienie’) – proces polegający na usunięciu i dezaktywacji substancji szkodliwej. Do metod dekontaminacji należą: sanityzacja, dezynfekcja i sterylizacja. grzybobójczą i sporobójczą w zakresie stężeń 2-8%, przy czym sporobójczy efekt. Dekontaminacja to proces Konstytucja 3 maja opierała się na trójpodziale władzy. Władza prawodawcza skupiała się w "stanach zgromadzonych", władze wykonawczą reprezentował król i straż, Postanowienia Konstytucji 3 maja – najważniejsze postanowienia ustawy · naród uznawano za suwerena kraju, · zniesienie wolnej elekcji, Zdobycie wiedzy o Sejmie Wielkim (1788-1792) i Konstytucji 3 maja 1791 r. Poznanie . zapytał(a) o 19:25 Powiecie mi gdzie tu są epitety, przenośnie, porównania, i jakie tu są rymy? NAJ! Znajdziecie mi analizę wiersza "Tam, w moim kraju" :D Prrrrrrrrrrrosze. <3 Bo ja nie moge znalesc.;( Szukam i szukam.;< A jak nie, to powiedcie gdzie tu są JW, wymienione środki stlistyczne! :) NAJ, NAJ, NAJ, NAJ, NAJ!ten wiersz : Tam, w moim kraju, w dalekiej stronie Sto gwiazd zgaszonych stoi w koronie, Sto gwiazd zgaszonych nad polem stoi, Jak stu rycerzy w żelaznej zbroi. Tam, w moim kraju, w dalekiej stronie Sto serc gorących tęsknotą płonie, Sto serc gorących w piersi uderza Jak duch w żelazne blachy pancerza. Tam, w moim kraju, w dalekiej stronie Sto wichrów tętni przez puste błonie, Sto wichrów tętni przez szlak stepowy Jak stu rumaków w złote podkowy. A jak przeminie sto dni, sto nocy, Wstaną rycerze w serc żywych mocy, Wstaną rycerze, dosiędą konie, Zapalą gwiazdy w złotej koronie. bez takich prosze : "nie chce mi się" , "tak trudno samemu?" itd.;/ ;/ ;/ Ostatnia data uzupełnienia pytania: 2011-03-14 19:48:42 To pytanie ma już najlepszą odpowiedź, jeśli znasz lepszą możesz ją dodać 1 ocena Najlepsza odp: 100% Najlepsza odpowiedź rymy :stronie - koroniestoi - zboroi stronie - płonie uderza - pancerza stronie - błonie stepowy - podkowy nocy - mocy konie - gronie epitety : gwiazd ( zgaszonych ) zbroi ( żelaznej )serc ( gorących )szlak ( stepowy ) podkowy ( złote ) koronie ( złotej )porównania : Sto gwiazd zgaszonych nad polem stoi,Jak stu rycerzy w żelaznej serc gorących w piersi uderzaJak duch w żelazne blachy wichrów tętni przez szlak stepowyJak stu rumaków w złote : " Sto gwiazd zgaszonych stoi w koronie "" Sto gwiazd zgaszonych nad polem stoi "" Sto serc gorących tęsknotą płonie "" Sto serc gorących w piersi uderza " " Zapalą gwiazdy w złotej koronie " " Wstaną rycerze w serc żywych mocy "Jest dobrze . Z analizy wiersza miałam spr . i dostałam 6 . Nay . ? ^_^ Odpowiedzi nieświęy odpowiedział(a) o 19:26 lara1999 odpowiedział(a) o 20:06 Ja nawet nie pamiętam co to są epitety;)Ale życzę powodzenia tak trudno to wszystko znaleźc samemu . ? Uważasz, że znasz lepszą odpowiedź? lub Ta pomoc edukacyjna została zatwierdzona przez eksperta!Materiał pobrano już 372 razy! Pobierz plik tam_w_moim_kraju_opracowanie już teraz w jednym z następujących formatów – PDF oraz DOC. W skład tej pomocy edukacyjnej wchodzą materiały, które wspomogą Cię w nauce wybranego materiału. Postaw na dokładność i rzetelność informacji zamieszczonych na naszej stronie dzięki zweryfikowanym przez eksperta pomocom edukacyjnym! Masz pytanie? My mamy odpowiedź! Tylko zweryfikowane pomoce edukacyjne Wszystkie materiały są aktualne Błyskawiczne, nielimitowane oraz natychmiastowe pobieranie Dowolny oraz nielimitowany użytek własnyTam, w moim kraju, w dalekiej stronie Sto gwiazd zgaszonych stoi w koronie, Sto gwiazd zgaszonych nad polem stoi, Jak stu rycerzy w żelaznej zbroi. Tam, Autorem opracowania jest: Adrianna Strużyńska. Utwór Marii Konopnickiej „Tam, w moim kraju, w dalekiej stronie” został wydany w zbiorze „ Konopnicka Tam, w moim kraju, w dalekiej stronie. Sto gwiazd zgaszonych stoi w koronie, Sto gwiazd zgaszonych nad polem stoi,Maria Konopnicka Tam, w moim kraju, w dalekiej stronie Sto gwiazd. ,gdy polska była w niewoli ,wyjaśnij ,jakie przesłanie chcieli. Praca domowa z wierszem Marii Konopnickiej „Tam, w moim kraju” Podkreśl cztery wartości rycerskie, Rota – streszczenie utworu Marii Tam w moim krajuTemat: Do jakiej legendy nawiązuje wiersz Marii Konopnickiej „Tam, w moim kraju..”? 1. Przeczytajcie wiersz „ Tam, w moim kraju..” (podręcznik, HAREMU: Tu z winnicy miłości niedojrzałe grona: X. BAJDARY: Wypuszczam na wiatr konia i nie szczędzę razów XIII. Wiersze te. Tam, w moim kraju, w dalekiej stronie, Sto gwiazd zgaszonych stoi w koronie, Kilkakrotne powtórzenie w wierszu zaimka tam ma na celuTam, w moim kraju, w dalekiej stronie, Sto gwiazd zgaszonych stoi w koronie, Kilkakrotne powtórzenie w wierszu zaimka tam ma na Konopnicka Tam, w moim kraju, w dalekiej stronie. serca i wichry ? odczytaj rozbudowane porownania. czemu sluza wiersze ??Podkreśl cztery wartości rycerskie, do których nawiązuje osoba mówiąca w wierszuTam, w moim kraju, w dalekiej stronie Sto gwiazd zgaszonych stoi w koronie, Sto gwiazd zgaszonych nad polem stoi, Jak stu rycerzy w żelaznej zbroi. Tam, Oto kilkoro uczniów, na których niewątpliwie zwróci uwagę nauczyciel języka. cztery wymiary przedmiotu5:. z jakiej oglądamy osobę mówiącą w wierszu pojawiają się też rozbudowane porównania („sto gwiazd zgaszonych nad polem stoi, jak stu rycerzy w żelaznej zbroi”, „sto serc gorących w piersi uderza. B. Podaj termin używany dla nazwania budowli, której opis podkreślono w tekście. Sprawdzane umiejętności. Zadanie w punkcie A sprawdza umiejętność z obszaru. Praca domowa z wierszem Marii Konopnickiej „Tam, w moim kraju” Podkreśl cztery wartości rycerskie, do których nawiązuje osoba mówiąca w nie doczekał interpretacjaHej :)) Opowiedz pisemnie o wydarzeniach przedstawionych we fragmencie ” Jaś nie doczekał ” Mari Konopnickiej. Wykorzystaj plan : najmita, Jaś nie doczekał). Liryki ludowe – utwory budowane na wzór pieśni ludowych, często „mówi je” bohater chłopski, wypowiada swoją gorycz, Uczeń doskonali umiejętność analizy i interpretacji tekstów poetyckich. Konopnicka M., Jaś nie doczekał, Jakże cię mam brać, dziewczyno…Konopnicka to jednak nie tylko autorka wierszy patriotycznych (Rota), nieco tendencyjnych i egzaltowanych obrazków (Wolny najmita, Jaś nie doczekał).Nie udało się znaleźć dokładnie tego, czego szukasz. Poniżej pokazujemy wyniki wyszukiwania na podobne zapytanie, czyli jas nie doczekal we w wierszu Tam w moim krajuZa jego pomocą można określić w wierszu różne cechy opisywanych w wierszu rzeczy, Wypisz z wiersza pod tytułem Ach te szpaki dziwaki wiersze Konopnickiej będące pokłosiem jej pobytu we Włoszech i Francji należą bez. Maria miała szczęście natknąć się tam na przemyślany wybór klasyków. IV Klasa — Przeczytaj wiersz Marii Konopnickiej Tam, w moim kraju… (podręcznik, 3. Wysłuchaj jednej z legend o Śpiących rycerzach w Łętowska · 2017 — „Niczego o nas nie ma w Konstytucji” – Marcin Świetlicki w wierszu Pod wulkanem. Jednak częściej tam, gdzie chodzi o Poznajemy wiersz Marii Konopnickiej „Tam, w moim kraju”. • Przeczytaj wiersz Marii Konopnickiej. • Wypisz z tekstu rymujące się pary. Analiza i interpretacja wiersza Jana Lechonia „Pytasz, co w moim życiu z wszystkich rzeczą główną”. Poznaj informacje o międzywojniu i biografię twórcy w Wikipedii. tekst interpretacja Pytasz, co w moim życiu z wszystkich rzeczą główną, Powiem ci: śmierć i miłość – obydwie zarówno. Jednej oczu się czarnych, drugiej – modrych boję. Te dwie są me miłości i dwie śmierci moje. Wiersz pochodzi z tomiku „Karmazynowy poemat” wydanego w roku 1920. Rozpoczyna się apostrofą do potencjalnego odbiorcy, w którym zawarte jest pytanie do poety będące też tytułem dzieła: „Pytasz, co w moim życiu z wszystkich rzeczą główną?”. Użyto tu mowy zależnej, podmiot liryczny cytuje zadane mu pytanie, aby na później na nie odpowiedzieć. Skraca je jednak, wyrzucając łącznik orzeczenia imiennego, pozostawiając jedynie orzecznik z przydawką: „rzeczą główną”. Brakuje czasownika: „jest” – „jest rzeczą główną”. Gdyby znalazł się tam, zakłóciłby regularność, zwiększając liczbę zgłosek z 13 na 14. Śmierć i miłość – to najważniejsze i równe sobie pojęcia w życiu podmiotu, taka jest jego odpowiedź. Śmierć ma czarne a miłość modre – ciemnoniebieskie oczy. Obie pary oczu kocha, pragnąc miłości i śmierci. Przez niebo rozgwieżdżone, wpośród nocy czarnej, To one pędzą wicher międzyplanetarny, Ten wicher, co dął w ziemię, a ludzkość wydała, Na wieczny smutek duszy, wieczną rozkosz ciała. Rozgwieżdżone niebo, czarna noc, wicher międzyplanetarny, wieczny smutek duszy, wieczna rozkosz ciała – to skojarzenia z miłością i śmiercią. Nie są optymistyczną wersją świata, życia, raczej pokazują zagubienie człowieka w przestrzeni kosmicznej. „Wieczna rozkosz ciała” symbolizuje przyjemności, jakich doznajemy w życiu. Z kolei „wieczny smutek duszy” jest zaprzeczeniem sensu dążeń i radości, jaką człowiek powinien czerpać z życia. Na żarnach dni się miele, dno życia się wierci, By prawdy się najgłębszej dokopać istnienia – I jedno wiemy tylko. I nic się nie zmienia. Śmierć chroni od miłości, a miłość od śmierci. Żarna to podstawa funkcjonowania młyna, służą do mielenia zboża na mąkę, z której piecze się tzw. „chleb powszedni”, codzienny pokarm dla ciała. Podmiot liryczny zestawia je z „żarnami mielącymi dni” – symbolizują one codzienność, ich powtarzalność, jednostajność, a także nieskończoność, bo przecież życie będzie trwać. Dno życia się wierci – mówi dalej podmiot liryczny, jakby pragnąc uświadomić sobie, iż za moment wpadnie ono między żarna. Epitet „dno życia” może symbolizować wygasającą w nim ochotę do życia, zmagania się z codziennością wydającą się bezcelową i zanikającą chęć odnajdywania sensu istnienia. Podmiot liryczny podsumowuje swoje refleksje prawdą, że w zasadzie tylko jedno w życiu jest pewne: „śmierć chroni od miłości, a miłość od śmierci”. Można to zinterpretować jako metaforę mówiącą o trudnej miłości, pełnej cierpienia, nieodwzajemnionej, która paradoksalnie chroni przed śmiercią. W człowieku nadzieja na miłosne spełnienie daje motywację do życia. Utrata tej motywacji może spowodować pragnienie śmierci. Śmierć chroni od miłości, a miłość od śmierci. Zadania do wykonania Interpretacja Dzięki poezji uczymy się nazywać świat, wzbogacając słownictwo i wrażliwość. Wyobraź sobie, że jesteś autorem tego wiersza i chcesz wyjaśnić kilka ważnych spraw. To będzie Twoje osobiste odczytanie ukrytych w tekście sensów. Używając pięciu zdań pojedynczych (z orzeczeniem czasownikowym) lub więcej, wyjaśnij: jaką ważną wiedzą chcesz się podzielić? Nazwij przedstawione doświadczenia, emocje i oceń czy mają pozytywny wpływ na człowieka? Które ze zdań, wersów (możesz zacytować) uważasz za najważniejsze i dlaczego? Napisz zdanie będące głównym przesłaniem całego wiersza. Przekształć je na slogan czy życiową maksymę, którą chętnie zapiszesz w swoim pamiętniku. Oceń, czy wiersz może się podobać? Uzasadnij stanowisko. Zobrazuj graficznie główną myśl za pomocą pracy plastycznej lub multimedialnej. Budowa i gramatyka Do czasów pojawienia się wiersza wolnego, utwory liryczne miały budowę regularną, rytmikę i rymy jak współczesne piosenki pop, rap, reggae i in. Nic w tym dziwnego, poezja pochodzi od pieśni i śpiewania. Określ gatunek liryki i wiersza. Zbadaj nastrój kolejnych części i całego dzieła. Wypisz pierwszy, trzeci, piąty wyraz z wiersza i określ, jakie to części mowy? Wypisz z wiersza pięć kolejnych orzeczeń czasownikowych i/lub złożonych. Z każdym ułóż po jednym zdaniu. Budowa wiersza To wiersz sylabiczny zbudowany z 3. strof po 4 wersy w każdej. Poeta użył 13-zgłoskowca z rymami żeńskimi sąsiednimi w pierwszej i trzeciej strofie, a także okalającymi w drugiej. Środki stylistyczne epitety – rzeczą główną; oczu czarnych; dwie śmierci; rozgwieżdżone niebo; czarna noc; wicher międzyplanetarny; wieczny smutek duszy; wieczna rozkosz ciała; i inne. metafory – Jednej oczu się czarnych, drugiej – modrych boję.; Na wieczny smutek duszy, wieczną rozkosz ciała.; Na żarnach dni się miele, dno życia się wierci,; prawdy się najgłębszej dokopać istnienia. wyliczenia – Jednej…, drugiej – modrych boję.; Te dwie są… i dwie śmierci moje.; i inne. paradoks, puenta – Śmierć chroni od miłości, a miłość od śmierci… Do przemyślenia Wiersz Jana Lechonia, genialnego twórcy polskiego międzywojnia (1918-1939), tematyką i formą przypomina barokowy sonet „Do trupa” Jana Andrzeja Morsztyna. Próbuje on porównać sytuację trupa do nieszczęśliwie zakochanego mężczyzny. Konkluduje, iż realnie trup jest w lepszej sytuacji, gdyż nie cierpi. Podmiot liryczny Lechonia także cierpi. Być może właśnie z powodu nieszczęśliwej miłości, co sugeruje ostatni wers będący puentą. Czy mamy do czynienia z nawiązaniem i kontynuacją motywu nieszczęśliwej miłości? Lechoń posłużył się konceptem, dawkując nam prawdę o życiu, zestawiając szarą codzienność i jej monotonność z żarnami młyńskimi a na koniec ujawnił pomysł na wyłuskanie sensu istnienia. Tak właśnie robili poeci barokowi acz nie tylko oni. Jakby prowadząc monolog wewnętrzny w obecności odbiorców poezji, na koniec pytali, doprecyzowując: „Czy aby dobrze się rozumiemy?”. Taką funkcję wyjaśniającą i podsumowującą niczym w rozprawce wnioski mają ostatnie wersy. Nastrój wiersza jest melancholijny i minorowy (smutny). Można odnieść wrażenia, że podmiot liryczny jest rozczarowany życiem, znudzony brakiem realizacji celów, z których być może najważniejszym jest odnalezienie miłości. Życiowe inspiracje dla dojrzałych* Skamandryci na pogrzebie Stefana Żeromskiego w 1925 r. Przed harcerzami od lewej: Kazimierz Wierzyński, Jan Lechoń i Jarosław Iwaszkiewicz. (foto: Wyobraź sobie – mówię odo ucznia klasy 7. lub 8., że obok Ciebie na zajęciach siedzi Jan Lechoń, który tak naprawdę nazywał się Leszek Serafinowicz (ur. 1899). Dlaczego o to proszę? Bo akurat „dzieciak” w Twoim wieku lub nawet młodszy zadebiutował, mając 14 lat! Gigant! W 1912 r. opublikował tomik wierszy „Na złotym polu” a później, gdy skończył studia polonistyczne, dosłownie jego wiersze pojawiały się wszędzie, każda gazeta w młodej, dopiero co kształtującej się Polsce chciała go drukować. Założył z kolegami grupę poetycką Skamander i to on wymyślił jej nazwę. Jeśli słuchasz dzisiaj rapu, znasz geniuszy w rodzaju Gedz, Szpaku, Taco Hemingway, PlanBe, Kartky, Quebonafide, Tymek, Jan-Rapowanie, Paluch i innych z topu, to możesz wyobrazić sobie wszystkich razem w jednej grupie na jednym koncercie, na jednym tracku… Taką popularnością cieszyli się Skamandryci. Przykre, ale przy okazji analizy tego wiersza, musisz do swojej wiedzy dodać fakt, że Leszek (Jan Lechoń) od początku „miał pod górkę” sam ze sobą. W 1921 r. jako 22-latek próbował popełnić samobójstwo, ale odratowano go. Kilka lat później, w 1924 r. wydał drugi tomik wierszy pt. „Srebrne i czarne”. Debiut i drugi tomik zawyżyły poziom jego wymagań wobec siebie. Zajmował się też prozą i publicystyką, był tytanem pracy. Bezskuteczne poszukiwanie szczęścia i miłości w życiu czasami zniechęca człowieka do ponawiania starań. W „Pytasz, co w moim życiu…” widzę duszę młodego zagubionego chłopaka… Opowiedz o przyrodzie Armenii – jakie naturalne walory ma twój kraj? W jaki sposób przyroda Armenii jest chroniona? Maryam Sukhudyan: Armenia jest krajem cechującym się dużą różnorodnością przyrodniczą. Przeważają tereny górskie, znajduje się tutaj także jezioro Sewan, jedno z najwyżej położonych jezior świata (1916 m tereny chronione, jak np. rezerwat Khosrow czy las Teghut. Jeśli chodzi o ochronę przyrody w Armenii, to praktycznie nie jest ona chroniona wcale, a niszczą ją nawet pracownicy rezerwatów. Cztery lata temu, będąc zimą w lesie, usłyszałam strzały. Gdy spojrzałam w stronę, skąd dochodził hałas, zobaczyłam uciekającego dzika oraz uzbrojonego dyrektora rezerwatu w towarzystwie jeszcze kilku osób. Po kilku próbach dyrektorowi udało się zastrzelić dzika. Dobyłam więc aparatu i zrobiłam zdjęcia całej akcji. Dyrektor i jego ekipa nas zobaczyli i kiedy dogonili, kazali mi skasować wszystkie zdjęcia. Udało się ich oszukać, że już to zrobiłam i po powrocie zaniosłam film do stacji telewizyjnej. Maryam Sukhudyan Sprawa została nagłośniona i dyrektora rezerwatu zwolniono. W tym samym czasie jednak zamknięto rezerwat dla osób postronnych, wejść można jedynie przy wcześniejszym zarejestrowaniu się, co nie stanowi ochrony żyjących tam zwierząt, lecz pracowników, którzy mogą teraz spokojnie uprawiać kłusownictwo bez ryzyka, że ktoś ich nakryje. Na szczęście znam przejścia, którymi łatwo ominąć kontrolę, więc od czasu do czasu wybieram się na patrol. Niestety od niedawna zmieniono statut rezerwatu, przez co stał się chroniony mniej restrykcyjnie i co pozwala na łatwiejsze budowanie w tamtym rejonie. Ostatnio zaczęto budować hotel, dzięki któremu myśliwi będą mogli tam się dostać z jeszcze większą łatwością. A co z organizacjami pozarządowymi, zajmującymi się ochroną przyrody? W Armenii działa WWF, który zajmuje się ochroną przyrody. Mam jednak duże zastrzeżenia wobec ich poczynań. Organizacja buduje swoje bazy w miejscach przyrodniczo cennych, a gdy skierowałam do nich protest w tej sprawie (dotyczył budowy na terenie rezerwatu), odpowiedzieli, że w tamtym rejonie nie ma dzikiego życia. Rzeczywiście, po rozpoczęciu budowy, przy tym natężeniu hałasu maszyn, ilości ludzi zatrudnionych przy pracach oraz rozwoju dróg prowadzących do miejsc budowy, zwierzęta musiały przenieść się gdzie indziej. Po naszej interwencji co prawda organizacja wstrzymała budowę, nie wiemy jednak na jak długo. Najgorsze jest jednak, że to oni użyli materiału skalnego dobywanego w Garni, w miejscu zwanym symfonią skał, jako budulca jednego z domów powstających na terenie rezerwatu. Instytucje, które mają za cel ochronę przyrody, niestety przyczyniają się do jej niszczenia i to jest najgorsze. Słyszałem też o ekspansywnej wycince lasów na terenie Armenii. W czasach Związku Radzieckiego mieliśmy w Armeńskiej Republice Radzieckiej około 30% terenów zalesionych. Dzisiaj jest to zaledwie 6%. Lasy zanikają w Armenii w niezwykle szybkim tempie: drewno wysyłane jest w dużej części na eksport, pozyskuje się też nowe tereny, np. pod budowę kopalni itp. Dla przykładu, w lesie Teghut zostanie wycięty obszar około 2000 akrów (ok. 800 ha) pod budowę kopalni. Las, o którym mówię, jest dużym kompleksem, gdzie żyje wiele gatunków dzikich zwierząt. Stopniowa, lecz postępująca wycinka spycha zwierzęta na coraz mniejsze przestrzenie i przyczynia się do zmniejszenia ich populacji, a z czasem do wyginięcia. Czy na terenie Armenii występują jakieś gatunki zwierząt, którym grozi wyginięcie? Myślę, że w chwili obecnej, w związku z tym, jak bardzo eksploatujemy naturę, nie ma gatunków, które nie byłyby w niebezpieczeństwie. Zagrożenie dotyczy jednak różnych gatunków w różnym stopniu. Tym razem powiem o populacji wilków. Wilki potrzebują dość dużych obszarów do życia i polowania, ale ponieważ ich terytorium jest stale zmniejszane, coraz częściej się zdarza, że przychodzą do wsi w celu zdobycia pożywienia. Rząd niestety podchodzi do tego problemu w sposób sobie właściwy: zamiast zapewnić odpowiednią ochronę gatunku i zmniejszyć antropopresję na tereny występowania wilków, przeznacza pieniądze na odstrzał. Oczywiście wieśniacy, którzy traktują wilka jako naturalnego wroga, także prowadzą odstrzał na własną rękę. O ile postawa wieśniaków mnie nie dziwi, jako że są oni słabo wykształceni i nie otrzymują dużego wsparcia w ochronie stad przed drapieżnikami, o tyle postawa rządu jest bardzo niepokojąca. Wilk jest ważnym elementem w łańcuchu zależności między gatunkami, np. dokonuje selekcji populacji kopytnych. Czy budowa kopalni zmieni jakość życia ludzi? Budowa kopalni łączy się z zapewnieniem nowych miejsc pracy oraz dużym zarobkiem dla rządu. Niestety podczas prac wszelkie zanieczyszczenia odprowadza się tutaj do rzeki, co zagraża z jednej strony wielu gatunkom ryb, a z drugiej strony ludziom, którzy spożywają zatrute rybie mięso. Po otwarciu kopalni rząd zmusza pracowników do przesiedlenia na nowe tereny, ludzie więc podlegają przymusowej migracji. Niestety górnicy zarabiają dość słabo. W pracy na rzecz ochrony przyrody potrzebne są pieniądze. W jaki sposób pozyskujecie fundusze na waszą działalność? Formalnie nie tworzymy żadnej organizacji pozarządowej, nie mamy też żadnych oficjalnych sponsorów. Robimy tyle, ile jesteśmy w stanie zrobić. Staram się szukać osób, dla których ważna jest przyroda i proszę ich o wsparcie. Potrzebujemy pieniędzy chociażby na transport, nie mówiąc o innych wydatkach. Wykonuję także różne prace i projekty, z których dochód przeznaczam na finansowanie naszej działalności. Ma to też swoje dobre strony: nie stoimy przed problemem, który spotykają organizacje zależne od rządu – one, jeżeli zrobią „zbyt dużo”, muszą się z tego tłumaczyć i może to zaszkodzić ich dalszej działalności. Ja, tak samo jak ty, chciałabym postawić na edukację ekologiczną ludzi. Myślę, że rozbudzenie świadomości i wrażliwości ludzi na problemy przyrody pomoże nam w przyszłości ją chronić. Ostatnią rzeczą, o jaką chcę spytać, jest sprawa skał z Garni. Dlaczego są niszczone? Ta sprawa jest dla mnie bardzo smutna. Miejsce zwane symfonią skał jest miejscem unikalnym na skalę światową z uwagi na niezwykłość form skalnych, jakie tam występują. Obawiam się, że mieszkańcy Armenii nie doceniają wartości tego miejsca, prawie nikogo nie interesuje jego ochrona przed niszczeniem. Budulec pozyskany w tym miejscu wykorzystuje się do wznoszenia domów, chociaż w kraju jest wiele terenów mniej cennych widokowo, z których można by pozyskiwać materiał. Niestety za niszczeniem skał stoi nawet przewodniczący parlamentu, Avik Abrahamyan, który wspiera budowę domów w rezerwacie Khosrow z wykorzystaniem materiału wykruszonego w wąwozie Garni. Dom WWF w tym samym rezerwacie jest niestety również zbudowany z tych skał. Dziękuję za rozmowę. Tłumaczenie: Małgorzata Sylwestrzak Geneza „Madame” W 1997 roku krakowskie Wydawnictwo Znak ogłosiło konkurs na powieść lub zbiór opowiadań. Jury w składzie Czesław Apiecionek, Jan Błoński (przewodniczący), Paweł Huelle oraz Olga Tokarczuk pierwsze miejsce – nagrodą publikacja w 1998 roku - przyznały powieści czterdziestoośmioletniego wówczas Antoniego Libery (napisał ją mając zaledwie trzydzieści cztery lata!), znawcy, tłumaczowi i inscenizatorowi twórczości Samuela Becketta (przełożył i wydał wszystkie dramaty tego pisarza, część jego utworów prozą oraz eseje i wiersze; w Polsce jego sztuki realizował przede wszystkim w warszawskich teatrach i w telewizji, a poza granicami kraju w Londynie - Riverside Studios, 1990, Dublinie - The Gate Theatre, 1991 i 1999, Nowym Jorku - Lincoln Center, 1996, Melbourne – 1997, pozostając od 1976 roku w stałym kontakcie z dramatopisarzem, korzystając z jego licznych rad i wskazówek inscenizacyjnych, zyskując sobie znaczący tytuł ambasadora Becketta w Europie Wschodniej). Madame jest debiutem powieściowym autora, a zarazem książką autobiograficzną - choć autor w licznych wywiadach temu zdecydowanie zaprzecza. Libera opisał czasy swojej młodości, odwzorował tło polityczne i obyczajowe Polski lat 60, wplątując w nie postaci zarówno rzeczywiste (Maks - ojciec nauczycielki języka francuskiego, to znajomy rodziców pisarza), jak i fikcyjne. Geneza powieści obejmuje jedno epizodyczne wydarzenie z czasów filologicznych studiów Libery na Uniwersytecie Warszawskim, opisane także w powieści. Gdy późniejszy pisarz odbywał praktyki nauczycielskie w swoim dawnym liceum, poznał tam młodzieńca - ucznia klasy maturalnej, który zwrócił jego uwagę erudycją i wiedzą. W czasie jednej z rozmów okazało się, że wokół młodego praktykanta zbudowano trochę „naciągniętą” historię z czasów jego pobytu w liceum, co uświadomiło mu, że człowiek ma potrzebę do zmieniania prawdy w mit, do koloryzowania często szarej rzeczywistości. Taki los spotkał go podczas pobytu w szkole średniej, zmienianie faktów objęło jego młodzieńcze przygody, które ze zwykłych szkolnych wybryków, za sprawą corocznego przekazywania nowym uczniom niczym legenda, urosły do rangi pokoleniowego buntu. Książkę uznano zgodnie za wielkie wydarzenie literackie, zyskała miano kultowej, grono jej miłośników powiększa się z roku na rok, otrzymała tytuł sensacji i największego polskiego bestsellera ostatnich czasów, o czym świadczy między innymi fakt, iż została w 1999 roku nominowana do największej polskiej nagrody literackiej Nike i uhonorowana prestiżową nagrodą im. Andrzeja Kijowskiego, w 2002 roku znalazła się wśród 123 utworów zgłoszonych z całego świata w finałowej siódemce IMPAC Dublin Literary Award, a w 2007 roku Wydawnictwo Znak musiało po raz trzeci wznowić druk. Jej popularność jest tak ogromna, że wyszła poza nasze rodzime granice. Madame pod tym względem porównywana do Imienia róży Umberta Eco, dotychczas przełożono ją już na 21 języków i wydano w USA, w Niemczech i na Węgrzech. Trwają przygotowania do publikacji wersji włoskiej, hiszpańskiej, szwedzkiej, norweskiej i greckiej! Być może wkrótce doczekamy się także wersji filmowej, ponieważ kilka agencji filmowych w Hollywood pracuje nad pomysłami na adaptację. Jak czytamy na obwolucie prawie czterystustronicowej książki: Powieść jest ironicznym portretem artysty z czasów młodości, dojrzewającego w peerelowskiej rzeczywistości schyłku lat sześćdziesiątych. Narrator opowiada o swoich latach nauki i o fascynacji starszą od niego, piękną, tajemniczą kobietą, która uczyła go francuskiego i dała mu lekcję wolności. Jest to zarazem opowieść o potrzebie marzenia, o wierze w siłę Słowa i o naturze mitu, a także rozrachunek z epoką peerelu. Tradycyjna narracja, nie pozbawiona wątku sensacyjnego, skrzy się humorem, oczarowuje i wzrusza. Warto przytoczyć także słowa Stanisława Barańczaka, który w przedmowie do amerykańskiego wydania zauważył: Sensacja w Polsce...rzecz znakomicie napisana i zmuszająca do myślenia. Można ją czytać naraz jako thriller, fascynującą historię miłosną, a także jako komiczną powieść polityczną i społeczną satyrę. Spełniając bardzo wysokie standardy artystyczne, daje głęboki wgląd w rozmaite dziedziny i sprawy – od psychologii wieku młodzieńczego po ideologiczna klęskę komunizmu. Podobne opinie przewijają się w licznych artykułach prasowych, recenzjach i opracowaniach książki. Ich autorzy przeważnie zgodnie podkreślają wpływ Madame na ludzi młodego pokolenia, którzy do czasu jej ukazania się byli przekonani, że europejska tradycja literacka została wyczerpana, że klasyczne wzorce powieściowe to przeżytek, że nie można pisać przystępnie i ciekawie, żonglować formą i bawić się fabułą (inaczej na przykład uważa Paweł Siemion w swoim artykule Mały Książę, opublikowanym w 12. numerze czasopisma „Ex Libris” w 1998 roku: Tekst niczym pabialgina uśmierza ból, bez którego jednak pozostaje się tylko ironicznym recytatorem świata. I dlatego wypluwa się Madame niczym świadectwo ani zimne, ani gorące - lub też się Madame akceptuje i daje tej książce nagrody w podzięce za prostą historię i niewinne ciepło, które tak lubimy). strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 -

tam w moim kraju opracowanie